Ev Sahibi-Kiracı Anlaşmazlıkları Artıyor: Mahkemelerde Dosya Sayısı Patladı

Türkiye'de konut kiralarının hızla yükselmesi, ev sahibi ile kiracılar arasında yaşanan anlaşmazmaları da beraberinde getiriyor. Kira bedelleri, tahliye talepleri ve sözleşme ihlalleri nedeniyle mahkemelere taşınan dosya sayısı son iki yılda rekor düzeye ulaştı. Özellikle büyükşehirlerdeki adliyelerde, kira davaları yoğunluk nedeniyle aylarca hatta yıllarca sonuçlanamıyor.

Adalet Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında kira ilişkilerinden kaynaklanan dava sayısı 300 bini geçti. Bu rakam, önceki yıllara göre yaklaşık %60’lık bir artışa işaret ediyor. Uzmanlar, artışın temel nedeninin kira artış oranları ve tahliye baskısı olduğunu belirtiyor.

Yasalara göre, 2022 yılında çıkarılan düzenlemeyle konut kiralarına bir yıl süreyle %25 zam sınırı getirilmişti. Ancak bu sınırlama 2025'e kadar uzatılmasına rağmen birçok ev sahibi piyasadaki artışı gerekçe göstererek daha yüksek oranlar talep etmeye devam ediyor. Kiracılar ise gelirlerinin bu artışları karşılamadığını belirterek direnişe geçiyor.

Kadıköy'de yaşayan emekli öğretmen Fikret Y., “5 yıldır aynı evde oturuyorum. Ev sahibi kiramı 3 katına çıkarmamı istedi. Kabul etmedim, dava açtı. Şimdi hem psikolojik olarak yoruldum hem de mahkemeye taşınan bir süreçte yaşamak zorundayım,” diyerek yaşadığı mağduriyeti dile getirdi.

Ev sahipleri ise enflasyon, artan yaşam maliyetleri ve konut fiyatlarındaki artış nedeniyle mevcut kiraların çok altında kaldığını savunuyor. Gayrimenkul Danışmanı Ercan Karadağ, “Bugün İstanbul’da sıfırdan kiraya verilmek istenen bir ev 20 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Ancak 4-5 yıldır aynı kiracıya sahip evlerde bu tutar 4-5 bin TL’de kalıyor. Ev sahipleri de haklarını aramak istiyor,” dedi.

Tahliye davalarının artması, kiracıların başka bir eve geçmesini de zorlaştırıyor. Yüksek kira bedelleri nedeniyle birçok kiracı, daha düşük standartlı evlerde yaşamak zorunda kalıyor ya da başka şehirleri tercih ediyor.

Uzmanlar, kira sorunlarının çözümü için hem ev sahiplerinin hem de kiracıların yasal haklar konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Alternatif çözüm yolları olarak arabuluculuk sisteminin güçlendirilmesi ve taraflar arasında uzlaşma süreçlerinin teşvik edilmesi öneriliyor.

Kira piyasasındaki gerilim devam ederken, çözüm arayışları hem hukuki hem de ekonomik düzlemde sürüyor. Ancak kısa vadede bu gerginliğin sona ereceğine dair bir işaret görünmüyor.